Glenfiddich Project XX

Glenfiddich Project XX – Vị thế của kẻ dẫn đầu

Glenfiddich và ngai vàng của thế giới whisky

Nếu có một nhà máy chưng cất không cần giới thiệu nhiều, thì đó hiển nhiên là Glenfiddich. Đây là loại single malt whisky bán chạy nhất thế giới, hoàn toàn không cường điệu. Nhà máy vẫn thuộc sở hữu gia đình, không phải dạng tập đoàn như Diageo hay Pernod Ricard, nhưng họ vẫn đã và đang giữ vững vị trí dẫn đầu từ lúc chính họ mang chai single malt whisky đầu tiên xuất khẩu khỏi biên giới Scotland.

Nhưng thế giới hiện nay đang vận động rất nhanh chóng và mạnh mẽ, thế giới whisky cũng vậy. Một nhà chưng cất nhỏ như Benromach cũng có thể làm rung động thế giới whisky, và ngai vàng của Glenfiddich cũng trở nên mong manh hơn bao giờ hết, khi tất cả các nhà máy đều đang trỗi dậy.

Vậy phản ứng của tượng đài của ngành whisky như thế nào?

Tất nhiên là nghiên cứu và phát triển những mẫu whisky hoàn toàn mới. Hoàn toàn mới. Và họ đã làm điều đó từ hàng chục năm trước, giờ đây là lúc họ giới thiệu chúng với thị trường để củng cố vương miện của người dẫn đầu.

Không một nhà chưng cất nào sáng tạo như Glenfiddich, không một nhà máy nào táo bạo như Glenfiddich. Những sản phẩm của họ luôn nhanh hơn, mới hơn, đổi mới liên tục, nhưng vẫn đảm bảo tuyệt đối về chất lượng. Bạn hãy thử nhớ xem, ai là người phát minh ra phương pháp sử dụng thùng Solera Vat? Ai là người tiên phong trong phương pháp hoàn thiện lần cuối, phong cách trưởng thành kép, và ai là nhà chưng cất “liều mạng” tới mức sử dụng những loại thùng ủ chưa bao giờ được áp dụng, như thùng ủ bia, thùng rượu rum, thùng vang Port… ? Vâng, chính là Glenfiddich.

Đôi nét về nhà máy Glenfiddich

Glenfiddich nằm ở trung tâm vùng Speyside, gần Dufftown và Elgin. Họ cũng tự xưng mình là những kẻ nổi loạn vùng Dufftown, nhưng giờ đây thì họ là quốc vương của thế giới Whisky rồi. Ngày nay, hơn 10 triệu lít malt whisky được chưng cất mỗi năm tại đây và gần 800.000 thùng đang được ủ tại các nhà kho. Sẽ phải mất cả tháng trời – theo nghĩa đen, để có thể lấy hết chúng ra khỏi kho của họ.

Glenfiddich được thành lập bởi William Grant, và công ty sở hữu nhà máy hiện nay vẫn mang tên ông – William Grant & Sons và thuộc sở hữu gia đình. Khác với những người hàng xóm như Macallan hay Glenlivet, với người sáng lập thường là những nông dân, thì William Grant đã từng làm việc cho nhà máy Mortlach gần 16 năm trước khi thành công với nhà máy chưng cất riêng của mình.

Năm 1886, ông và chín người con của mình đã đặt những viên đá đầu tiên cho nhà máy chưng cất mà ông đã đặt tên là Glenfiddich, có nghĩa là “Thung lũng của những chú hươu” theo tiếng cổ ngữ Gaelic, Scotland. Vào lễ giáng sinh năm 1887, những giọt whisky đầu tiên đã ra lò từ những chiếc bình tĩnh của nhà máy (thậm chí đến nay chúng vẫn còn hoạt động).

Cần lưu ý rằng, trong phần lớn thời gian tồn tại của nhà máy chưng cất này (Ít nhất là từ khi thành lập năm 1886 đến năm 1963) thì whisky họ tạo ra chủ yếu sử dụng để làm Blended whisky. Điều này cũng giống như vô số các nhà máy chưng cất khác ở Scotland, bởi trước đây, Blended Whisky mới là thứ thịnh hành, không phải Single Malt Whisky.

Sau thảm họa Patterson (mà Malt & Co nhắc đến khá nhiều trong các phần giới thiệu về từng nhà máy chưng cất), thì William Grant đã quyết định mở nhà máy chưng cất Grain Whisky riêng của mình mang tên Girvan, và tự tạo ra loại Blended Whisky cũng mang tên của ông – Grant.

Sau những thăng trầm cùng toàn bộ nền công nghiệp whisky thời thế chiến thứ hai, Glenfiddich cũng bước vào một kỷ nguyên mới với vinh dự là người đầu tiên nổ phát súng khởi đầu. Chai single malt whisky đầu tiên được xuất khẩu chính ngạch là của nhà Glenfiddich, đánh dấu thời kỳ nở rộ của whisky. Họ cũng chính là nhà máy đầu tiên phát hành một chai Single Malt Whisky chính thức.

Vào thời điểm đó, khi Glenfiddich làm điều này, mọi người đã nhìn họ giống như họ vừa tuyên bố sẽ chiếm sao Hỏa làm thuộc địa vậy. Mọi người dường như chỉ uống Blended Whisky, và không một nhà máy nào tính đến chuyện đóng chai riêng cả. Thế nhưng tầm nhìn của Glenfiddich đã được chứng minh. Chỉ trong 1 thập kỷ, doanh số bán hàng của họ đã tăng gấp 30 lần và thương hiệu Glenfiddich được công nhận trên toàn cầu.

Thêm một cuộc cách mạng nữa mà Glenfiddich tạo ra, đó là việc họ mở cửa cho công chúng tham quan nhà máy vào năm 1969, và sau này là một trung tâm dành cho khách du lịch nằm trong khuôn viên của mình. Hầu như toàn bộ các nhà máy chưng cất sau này đều học tập theo họ và coi đó là điều tất yếu cần phải có.

Vào thời kỳ hiện đại, cuộc cách mạng của Glenfiddich lúc này đang tiến hành là cuộc cách mạng của sự sáng tạo và đổi mới. Sáng tạo thường đi liền với táo bạo, bởi họ sẽ phải rời xa những thứ đã tạo nên thương hiệu của mình. Đó là thứ Malt whisky nhẹ nhàng mang hương vị gỗ sồi Châu Âu với bản sắc từ táo xanh, hoa cỏ và gia vị gỗ sồi, và ngày càng đậm gỗ sồi theo thời gian trưởng thành. Thay vào đó, họ liên tục công bố những phong cách mới, những phương pháp mới, những loại thùng ủ mới và tạo ra những hương vị rất độc đáo, lý thú và đôi lúc cũng khá “quái dị”. Điều này vô tình thúc đẩy các nhà chưng cất khác phải không ngừng sáng tạo để tăng sức cạnh tranh, nhờ đó tạo ra một thế giới whisky phong phú và nhiều màu sắc như hiện nay

Đánh giá Glenfiddich Project XX – “Dự án 20”

Tại Việt Nam, khi nhìn thấy chai whisky này, đa số sẽ gọi chúng là XX, thay vì Glenfiddich Project XX. Nhưng như thế sẽ mất đi ý nghĩa mà nhà sản xuất đã đưa vào chai whisky này.

“Dự án 20” là kết quả của sự hợp tác giữa 20 chuyên gia rượu whisky và Brian Kinsman – Malt Master nhà Glenfiddich. Ông đã mời 20 đại sứ thương hiệu của Glenfiddich từ nhiều nơi đến kho chứa của nhà máy chưng cất và yêu cầu mỗi người chọn một thùng. Tất cả họ đều có quyền tự do lựa chọn, và kết quả rất thú vị, với sự xuất hiện của rất nhiều loại thùng từ ít gặp, đến hiếm có và rất đắt tiền, như thùng vang Port, thùng sherry loại lớn, thùng vang đỏ và nhiều loại khác…

Sau quá trình đó, các loại whisky kể trên sẽ được pha trộn bởi Brian Kinsman để tạo ra loại single malt whisky mới. Tất nhiên những gì ở trong chai Glenfiddich Project XX chúng ta sở hữu chính là kết quả của quá trình đó, cộng thêm một chút xử lý về đóng chai. Rất thú vị phải không?

Tasting Note

Hương: Vani, caramel, gia vị, vỏ cam quýt. Nho khô, táo khô, bánh kem, gừng và hồi.

Vị: Ban đầu là vị bùi bùi, sau đó là vị ngọt mật ong và hoa cỏ trộn lẫn với caramel và một ít kem. Táo xanh đặc trưng của nhà Glenfiddich xuất hiện ở giữa cùng với cam quýt, mơ và rất rất nhiều loại gia vị.

Hậu vị: Cay và kéo dài, đi kèm một số vị đắng nhẹ cùng hương táo khô.

Kết luận:

Có thể bạn sẽ thấy mình giống những chú chuột bạch khi mua một sản phẩm dạng “thí nghiệm” như thế này với giá cũng không rẻ. Nhưng một nhà máy chưng cất lâu đời và uy tín như Glenfiddich chắc chắn không làm bạn thất vọng, ngược lại sẽ luôn làm bạn ngạc nhiên với sự sáng tạo độc đáo mà họ mang lại trong những dòng sản phẩm hàng năm như thế này. Một chai whisky không thể bỏ qua.