Ardbeg – Lịch sử
Ardbeg – Hương vị của “hữu cơ và ẩm ướt”
Nhà máy chưng cất Ardbeg nằm trên bờ Nam ‘Kildalton’ của vùng Islay, xa hơn một chút so với nhà máy Lagavulin và nhà máy Laphroaig nằm trên con đường ven biển từ Cảng Ellen đến Khu vực cây thập giá Kildalton cổ xưa. Rất nhiều trong số những chai whisky mạch nha tuyệt hảo đã xuất xưởng từ 3 nhà máy này.
Những loại whisky mạch nha của vùng ‘Kildalton’ này thường mang một nét gì đó “hữu cơ” hơn thông thường với những lớp hương như da thuộc, thuốc lá, phô mát mốc… Những loại whisky của đảo Islay chủ yếu đem lại hương vị than bùn khô và gắt, chứ không được ẩm ướt như ở vùng ‘Kildalton’ này.
Ardbeg và những thăng trầm lịch sử
Ardbeg được chính thức thành lập từ năm 1815, nhưng nhà máy chưng cất Ardbeg dường như đã có những hoạt động thương mại đầu tiên của mình (hợp pháp, tất nhiên) từ 1 tới 2 thập kỷ trước đó. Gia đình MacDougall bắt đầu sản xuất tại nhà máy này vào năm 1815 – và vào năm 1886, gần một phần ba số lượng người sinh sống tại thị trấn này đang làm việc tại nhà máy chưng cất Ardbeg. Ngay cả tại thời điểm đó, sản lượng whisky cũng đã vượt quá con số 300.000 gallon (Mỹ) mỗi năm – không quá tồi đối một nhà máy gia đình với quy mô nhỏ.
Không may thay, thành công này không kéo dài. Năm 1983, nhà máy chưng cất Ardbeg đóng cửa. Tuy nhiên, đừng quá lo lắng – nhà máy này đã đi vào hoạt động trở lại vào năm 1989, đồng thời giúp những người yêu thích hương vị than than bùn nơi đây được thở phào. Dù vậy, dường như có gì đó đã thay đổi…
Thật vậy, khu vực mạch nha hóa, nơi đem lại hương vị than bùn độc đáo của những 1989 vẫn chưa thể đi vào hoạt động.
Năm 1990 Ardbeg tham gia Liên hiệp các nhà chưng cất – nhưng rời khỏi tổ chức không lâu sau đó. Ardbeg được mua lại bởi công ty Glenmorangie PLC vào năm 1997. Thương vụ này, và đi kèm với nó là việc phục hồi quá trình sản xuất đã tiêu tốn của người chủ mới những 10 triệu bảng. Tuy nhiên, số tiền này dường như đã được chi ra một cách đúng đắn. Với chiến lược tiếp thị thông minh (và tất nhiên với lượng whisky lâu đời hảo hạng đang có sẵn), Ardbeg đã trở lại một cách mạnh mẽ vào cuối thiên niên kỷ thứ 2.
Dòng OB’s (Official Bottled) tiêu chuẩn 10 năm tuổi và 17 năm tuổi có chất lượng khá ổn với mức giá vô cùng phải chăng. Tuy nhiên, vào năm 1980, bạn sẽ khó mà kiếm được những chai rượu như vậy, bởi Ardbeg, như nhiều nhà máy khác vào thời gian này, hạn chế hay thậm chí tạm ngưng việc sản xuất whisky.
Ardbeg và sự phức tạp trong quyền sở hữu
Ardbeg là một ví dụ khá điển hình cho sự phức tạp của việc sở hữu một nhà máy chưng cất whisky tại Scotland. Ardbeg thuộc sở hữu của Glenmorangie Plc. – công ty này đồng thời cũng nhà máy chưng cất Glenmorangie và Glen Moray. Glenmorangie Plc. thì lại được sở hữu bởi Moët Hennessy. Còn Moët Hennessy thì thuộc sở hữu của Tập đoàn LVMH (viết tắt của Louis Vuitton Moët Hennessy) và một phần sở hữu bởi Diageo (chủ sở hữu của hơn 2 tá nhà máy chưng cất, bao gồm cả nhà máy Lagavulin thuộc vùng đất phía Tây).
Ardbeg – Khu du lịch nằm trong nhà máy chưng cất
Nhà máy chưng cất Ardbeg có tọa lạc tại một vị trí tuyệt đẹp. Nhà máynằm trên bờ biển phía Nam đảo Islay, ở giữa những người hàng xóm là 2 nhà máy Lagavulin ở phía Tây và Laphroaig ở Khu vực cây thập giá Kildalton cổ xưa ở phía Đông. Cây thập giá cổ xưa này nằm trong khu vực tàn tích của một nhà thờ giáo xứ cũ và đã được chạm khắc từ hơn một ngàn năm trước, có lẽ cũng là một địa điểm đáng để ghé thăm.
Khu vực xung quanh Ardbeg đẹp đến mức sẽ là một sự nuối tiếc cùng cực nếu bạn không kết hợp chuyến thăm nhà máy của mình với một buổi tản bộ dọc bờ biển Islay.
Nhà máy chưng cất Ardbeg hiện nay đã mở thêm một nhà hàng khá trang nhã – nơi bạn hoàn toàn có thể dành thời gian thưởng thức sau chuyến đi dạo của mình.
Ardbeg – Những điều có thể bạn chưa biết
- Các thùng rượu whisky của Ardbeg được lưu trữ trong bốn nhà kho – hai trong số đó là nhà kho chứa hàng thông thường và hai nhà kho chia kệ ‘hiện đại’ hơn. Với 4 nhà kho này, Ardbeg có thể chứa tới 24000 thùng rượu whisky.
- Tên của bờ biển ‘Kildalton’ có xuất phát từ ‘Cill Daltain’ trong tiếng Gaelic, có nghĩa là ‘Nhà thờ của người con trai nuôi’.
- Ardbeg mua mạch nha đã được đốt than bùn của họ từ xưởng mạch nha hóa ở cảng Ellen gần đó – đây cũng là nơi sản xuất mạch nha được đốt than bùn cho hầu hết các nhà máy chưng cất khác trên đảo. Lúa mạch được mạch nha hóa sẽ được sấy khô và hun khói theo các thông số kỹ thuật mà nhà máy chưng cất yêu cầu.
- Mức phenol của Ardbeg được đặt ở mức 55 PPM (phần triệu). Đây chưa phải mức than bùn quá lớn nếu so với một số nhà máy chưng cất rượu whisky khác ở Islay
- Nhà máy chưng cất Ardbeg (hiện nay) thuộc sở hữu bởi nhà sản xuất nước hoa Louis Vuitton. Việc tiếp thị các sản phẩm xa xỉ chủ yếu dựa vào nhận thức được tiêm vào đầu của khách hàng và việc tiếp thị của Ardbeg ngày nay dường như bị ảnh hưởng nhiều bởi cách tiếp cận này. Theo như thông tin trên trang web của họ, nhà máy chưng cất Ardbeg được thành lập sớm hơn so với thực tế nếu so với các nguồn khác. Giống như người hàng xóm Laphroaig, Ardbeg được thành lập vào năm 1815. Tuy nhiên, trong khi Laphroaig tự hào đưa năm thành lập 1815 lên nhãn hiệu của họ, trang web của Ardbeg lại đưa ra tuyên bố khá mơ hồ: “1798 – bằng chứng về hoạt động chưng cất tại Ardbeg“. Điều này làm cho người ta tự hỏi: nếu các nhà tiếp thị dám đưa tin sai lệch về điều ai cũng biết, thì ai biết được họ còn luyên thuyên gì khác về sản phẩm của Ardbeg ? Tuổi trưởng thành? Loại thùng đã được sử dụng để ủ? Rõ ràng điều này không giúp người tiêu dùng tin tưởng thêm Ardbeg tí nào.
- Chất lượng của whisky của Ardbeg đã giảm xuống kể vào đầu thiên niên kỷ thứ 3 này, nhưng những người làm truyền thông của họ vẫn liên tục đưa ra các thông điệp khẳng định mạnh mẽ về chất lượng sản phẩm . Họ tuyên bố “Không nghi ngờ gì nữa, nhà máy chưng cất tuyệt hảo trên Trái đất này”. Xin lỗi vì đã nghi ngờ, nhưng, ai mà lại tin được điều đó chứ?
Ardbeg trong thiên niên kỷ mới
2000 – Do việc đóng cửa nhà máy chưng cất Ardbeg trong những năm 1980 và 1990, những chai whisky chính thức do nhà máy cung cấp khó có thể được tìm mua. Tuy nhiên, vào đầu thiên niên kỷ mới, họ đã tung ra thị trường dòng whisky 10 năm tuổi và một dòng 17 năm tuổi trong cùng thời điểm.
2001 – Một loại rượu mới được ra mắt cùng với 2 dòng whisky khác; một dòng cổ điển của năm 1977 và Ardbeg “Lord of the Isles” 25 năm tuổi..
2005 – Một số những người yêu thích rượu whisky coi năm 2005 là “năm đầu nguồn” cho Ardbeg . Trong những năm đầu của thế kỷ 21, mọi người đã có thể tìm mua những chai whisky khá ổn của Ardbeg với mức giá phải chưng; nhưng với sự ra mắt của chai ‘Ardbeg Serendipity’, bộ máy quản lý mới của Ardbeg đang chứng minh rằng, họ đã sẵn sàng vắt kiệt túi tiền của khách hàng với chất lượng tuyệt vời mà họ đem đến. Sau đó, họ tung ra thị trường một dòng whisky mạch nha pha với sự kết hợp của Ardbeg và Glen Moray, tuy nhiên lại cho rằng đó thực chất chỉ là một sự nhầm lẫn trong khâu chưng cất. Một câu chuyện thật khó tin…
2006 – Stuart Thompson (quản lý nhà máy chưng cất tại Ardbeg kể từ khi Glenmorangie PLC tiếp quản năm 1997) rời nhà máy sau khi đã làm việc tại đây gần một thập kỷ
2009 – Jim Murray – Whisky writer nổi tiếng – có một mối quan hệ đặc biệt với Ardbeg. Vào năm 2008, loại rượu whisky mà anh ta cho là hảo hạng nhất chính là một chai whisky 10 năm tuổi của Ardbeg – và sau đó, năm 2009, trong một cuộc bình chọn, Jim xướng danh một chai Ardbeg Uigedail phiên bản đặc biệt của thị trường Canada cho giải thưởng chai whisky hảo hạng nhất năm ấy. Điểm số mà ông dành cho chai whisky đó đặc biệt đó cao, và cao hơn đáng kể so với chai Uigadail ‘thông thường’, thứ mà ông không quá mảy may để ý. Kỳ lạ thay, chính Ardbeg đã tuyên bố rằng họ chưa từng sản xuất một dòng Ardbeg Uigedail đặc biệt dành cho thị trường Canada. Vì vậy, trên thực tế, chai whisky hảo hạng nhất thế giới chưa từng tồn tại (?!)
2013 – Ardbeg là một trong những thương hiệu bắt đầu xu hướng ‘cao cấp hóa’ trong ngành công nghiệp rượu whisky tại Scotland. Vào cuối năm 2013, xuất khẩu rượu Scotch whisky của Vương quốc Anh đã tăng 87% (theo thể tích) so với thập kỷ trước. Trong khi đó, tổng giá trị xuất khẩu rượu whisky đã tăng từ 2.300.000.000 bảng năm 2002 lên tới 4.300.000.000 bảng vào năm 2012. Tuy nhiên, trong khi giá trị xuất khẩu của rượu whisky tăng gần gấp đôi, thể tích xuất khẩu chỉ tăng khoảng 30%. Vì vậy, nếu một đại sứ thương hiệu nào đó nói với bạn rằng, lý do khiến giá rượu whisky tăng nhanh có nguyên nhân từ việc nhu cầu tăng mạnh tại các quốc gia ngoài Scotland, thì đừng có tin một nửa câu chuyện của anh ta.
2015 – Sau khi tung ra thị trường phiên bản đầu ‘Supernova’ đầu tiên (không tuyên bố về tuổi rượu) vào năm 2009, một phiên bản Blended Whisky mới của nó đã ra mắt thị trường vào năm 2015.
