Trên thực tế về vị trí địa lý, Speyside nằm hoàn toàn trong vùng cao nguyên (Highland). Thứ chúng ta thường gọi là whisky vùng Speyside, thực chất ám chỉ single malt whisky được tạo ra từ các nhà máy chưng cất trong vùng Strathspey, quanh sông Spey tại Moreyshire và Badenoch, Đông Bắc Scotland
Speyside hay Highland?
Nếu xét về vị trí địa lý, nếu nhà máy chưng cất thuộc về vùng Speyside, thì nghĩa là nó cũng thuộc về vùng Highland. Xét theo khía cạnh nói trên, thì Speyside whisky là Highland Whisky (chiều ngược lại thì chưa chắc). Nhưng trên thực tế thì không hẳn như vậy.
Bạn có thể dễ dàng bắt gặp nhiều nhà chưng cất vùng Speyside ghi trên nhãn whisky của họ: “Highland Malt Scotch Whisky” – điển hình như Glenfarclas, và trước kia là The Macallan. Một số người cho rằng, họ sử dụng lúa mạch từ vùng cao nguyên, một số khác cho rằng phong cách của các nhà chưng cất này gần với vùng cao nguyên hơn… Tất cả chỉ là phỏng đoán, bản thân các hãng whisky cũng không công bố thêm gì về chúng và cứ mặc cho người mua tò mò.
Và như các bạn đã biết, rất nhiều nhà máy chưng cất vùng Speyside như The Macallan, Glenlivet, Glenfiddich… đã được xây dựng và đi vào hoạt động từ cách đây khoảng 200 năm, nhưng ranh giới vùng sản xuất whisky như đã nói trên mới chính thức được đưa ra và công nhận chỉ trong thập kỷ qua. Speyside nằm trong biên giới vùng Highland, nhưng sản lượng của vùng đất nhỏ bé này chiếm tới 2/3 tổng sản lượng của toàn Scotland, và cũng chính là vùng sản xuất Malt whisky lớn nhất thế giới.
Speyside – nhỏ nhất, nhưng lớn nhất
Xét về diện tích, Speyside chỉ lớn hơn Campbeltown – vùng đất vốn tập trung nhiều nhà máy chưng cất nhất thời gian đầu thế kỷ 20. Và hiện nay, Campbeltown chỉ còn lại 3 nhà máy đang hoạt động, và nhường lại vị trí số 1 cho Speyside – với 51 nhà máy chưng cất, và còn một vài nhà máy đang trong quá trình xây dựng.
Có lẽ do giao thông thuận tiện, thiên nhiên ưu đãi với nguồn nước, nguồn đất nông nghiệp cung cấp đủ lúa mạch cho sản xuất, ngành công nghiệp whisky đã nhanh chóng phát triển mạnh mẽ tại Speyside từ sau thế chiến thứ hai. Hai loại single malt whisky bán chạy nhất thế giới đều có đại bản doanh đặt tại đây, đó là hai cái tên quen thuộc: Glenfiddich và The Glenlivet. Chỉ riêng thị trấn Dufftown đã có tới 6 nhà máy chưng cất đang hoạt động với công suất hàng năm lên tới 40,4 triệu lít (theo số liệu năm 2016)
